Η νηστεία της 14ης Σεπτεμβρίου – Ύψωση του Τιμίου Σταυρού
Επιμέλεια: ΙΕΡΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ
Η Εκκλησία μας τιμά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου. Η ημέρα αυτή έχει έντονο πνευματικό χαρακτήρα, γιατί ο Σταυρός είναι το σύμβολο της θυσίας του Χριστού για τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και η παράδοση όρισε να τηρείται αυστηρή νηστεία, παρόμοια με εκείνη της Μεγάλης Παρασκευής.
Φέτος, η εορτή «πέφτει» Κυριακή. Αυτό σημαίνει ότι, αν και κρατούμε νηστεία, η Εκκλησία επιτρέπει την κατανάλωση λαδιού και κρασιού, κάτι που δεν συμβαίνει όταν η ημέρα τύχει σε καθημερινή.
Η νηστεία όμως δεν αφορά μόνο το φαγητό. Οι Πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν πως χρειάζεται εγκράτεια σε κάθε έκφραση της ζωής μας: από τα λόγια και τις σκέψεις μέχρι τις επιθυμίες. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μάλιστα εξηγεί πως δεν νηστεύουμε «για τον Σταυρό ή το Πάσχα», αλλά για να ταπεινωθούμε, να μετανοήσουμε και να καθαρθούμε από τις προσωπικές μας αμαρτίες.
Η επιλογή αυτής της ημερομηνίας συνδέεται με ένα σημαντικό γεγονός της ιστορίας. Το 326 μ.Χ., η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετέβη στα Ιεροσόλυμα. Εκεί, μέσα από τις έρευνές της, βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός. Για να μπορέσει όλος ο λαός να τον δει και να τον προσκυνήσει, ο Σταυρός υψώθηκε ψηλά στον ναό. Η ανάμνηση αυτής της ύψωσης είναι και ο λόγος που η ημέρα εορτάζεται με ιδιαίτερη κατάνυξη.
Η θλίψη και η νηστεία αυτής της ημέρας θυμίζουν τον τρόπο που κάποιος λυπάται όταν βλέπει τα λείψανα αγαπημένου του προσώπου. Έτσι και οι πιστοί, κοιτάζοντας τον Σταυρό, συνειδητοποιούν ότι ο Χριστός υπέφερε εκούσια για όλους, και αυτό φέρνει συντριβή καρδιάς.
Τέλος, η νηστεία λειτουργεί και ως μίμηση του ίδιου του Κυρίου, ο οποίος έμεινε σαράντα ημέρες νηστεύοντας στο Σαραντάριο Όρος. Είναι λοιπόν μια πράξη που συνδυάζει μνήμη, πνευματική άσκηση και μετάνοια, δίνοντάς μας την ευκαιρία να προσεγγίσουμε τον Θεό με καθαρότερη ψυχή.
