Συμβολισμοί και Τυπικό
Κατά την τάξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, μετά τον Όρθρο, όταν ο ιερεύς εξέρχεται κρατώντας το Ιερό Ευαγγέλιο και στέκεται ενώπιον του λαού, οι πιστοί προσέρχονται ευλαβώς όχι προς τιμήν του ιερέως, αλλά προς προσκύνηση του ιδίου του Χριστού, ο Οποίος παρίσταται και ομιλεί διά του Ευαγγελικού λόγου.
Το Ιερό Ευαγγέλιο δεν είναι απλό ιερό αντικείμενο, αλλά η ζώσα μαρτυρία του Λόγου του Θεού. Όπως διδάσκει η Εκκλησία:
«Ὁ λαλῶν ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ, Χριστός ἐστιν».
(Ιερά Παράδοση – Λειτουργική Θεολογία)
Δια τούτο, κατά την προσκύνηση αυτή, πάσα τιμή και ευλάβεια στρέφεται αποκλειστικώς προς το Ιερό Ευαγγέλιο.
⸻
Γιατί δεν επιτρέπεται ο ασπασμός του χεριού του ιερέως εκείνη τη στιγμή
Η Ορθόδοξη Εκκλησία διακρίνει απολύτως και χωρίς σύγχυση:
- την τιμή προς το ιερατικό αξίωμα
- από την προσκύνηση του Χριστού
Κατά την έξοδο του Ιερού Ευαγγελίου, ο ιερεύς δεν ενεργεί ως πρόσωπο που ευλογεί, αλλά ως διάκονος και φορέας του Λόγου του Θεού. (iera-monopatia.gr) Προσφέρει ευλογία, αλλά παρουσιάζει τον ίδιο τον Χριστό διά του Ευαγγελίου.
Ο ασπασμός του χεριού του ιερέως σε αυτή τη στιγμή:
- μετατοπίζει το κέντρο από τον Χριστό προς τον λειτουργό,
- συγχέει δύο διαφορετικές λειτουργικές πράξεις,
- αλλοιώνει τη θεολογική ακρίβεια της Εκκλησίας.
Δια τούτο, η πράξη αυτή δεν είναι σύμφωνη με την εκκλησιαστική τάξη.
Πότε επιτρέπεται ο ασπασμός της χειρός του ιερέως
Ο ασπασμός της χειρός του ιερέως είναι απολύτως θεμιτός και ορθός:
- όταν ο ιερεύς ευλογεί,
- εκτός της στιγμής της Ευαγγελικής προσκύνησης,
- ως σεβασμός όχι προς τον άνθρωπο, αλλά προς τη Χάρη της Ιερωσύνης.
Όπως διδάσκει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Οὐχ ἄνθρωπον τιμῶμεν, ἀλλὰ τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ τὴν δι᾿ αὐτοῦ ἐνεργοῦσαν».
(Κατά Ιωάννην Χρυσοστόμου, Ομιλίες περί Ιερωσύνης)
Πατερική και λειτουργική μαρτυρία
- Άγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως, Περί της Θείας Λειτουργίας:
Το Ευαγγέλιον δηλοί την παρουσία του Χριστού εν μέσω του λαού Του. - Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, Περί των Ιερών Ακολουθιών:
Κατά την έξοδο του Ευαγγελίου, ουδεμία άλλη τιμή προσφέρεται πλην της προσκύνησης του λόγου του Κυρίου. - Τυπικόν της Εκκλησίας:
Ορίζει σαφώς την προσκύνηση του Ευαγγελίου χωρίς αναφορά ή ένδειξη ασπασμού του λειτουργού.
Συμπέρασμα (Ορθόδοξο και αδιαπραγμάτευτο)
Κατά την προσκύνηση του Ιερού Ευαγγελίου:
- Ασπαζόμαστε μόνον το Ευαγγέλιο
- Δεν ασπαζόμαστε τη χείρα του ιερέως
- Διότι τιμούμε τον ίδιο τον Χριστό, όχι τον διάκονο Του
Η Εκκλησία δείχνει ποιμαντική ανοχή σε πράξεις ευλαβείας, αλλά η ορθή και ακριβής τάξη είναι αυτή και μόνον αυτή.
