Η Μητρόπολη διευκρινίζει τη στάση της για την Παλαιά Μητρόπολη
Η Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, από την πρώτη στιγμή που προέκυψε το ζήτημα της Παλαιάς Μητροπόλεως, στάθηκε αρωγός στις προσπάθειες των “Ενεργών Πολιτών Βέροιας”.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων, αναγνωρίζοντας την ιστορική σημασία του μνημείου, ανέλαβε πρωτοβουλίες σε υψηλό επίπεδο. Μετά από επιτόπια επίσκεψη και σε συνεργασία με εκπροσώπους Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Πανεπιστημίων, εκδόθηκε ψήφισμα διαμαρτυρίας κατά των εργασιών που υποβαθμίζουν το μνημείο.
Οι ενέργειες αυτές καταδεικνύουν τη σταθερή στάση της Μητρόπολης για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο Μητροπολίτης απέστειλε στην Υπουργό Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη την ακόλουθη επιστολή σχετικά με το θέμα της Παλαιάς Μητροπόλεως, ενώ ανάλογη επιστολή απηύθυνε και προς τον κ. Πρωθυπουργό:
† Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΒΕΡΟΙΑΣ, ΝΑΟΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΜΠΑΝΙΑΣ
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Εν Βεροία, τη 12η Αυγούστου 2024
Προς την Αξιότιμο Υπουργό Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη
Εις Αθήνας
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
κατά την πρόσφατη συνάντησή μας στη Μίεζα δεν υπήρχε ο απαιτούμενος χρόνος ούτε ήταν ο κατάλληλος τόπος για να συζητήσω μαζί σας σχετικά με την παρά πάσα λογική ανέγερση κτιρίου, το οποίο καταστρέφει κυριολεκτικά το σημαντικότερο μνημείο της Βεροίας, την Παλαιά Μητρόπολή της. Γνωρίζω όμως ότι οι πολίτες που δραστηριοποιούνται με σκοπό να υπερασπισθούν τον αρχαιολογικό πλούτο της Βεροίας και το μοναδικό και μεγαλειώδες αυτό μνημείο του 11ου αιώνα, το οποίο δυστυχώς υποβαθμίζει και καταστρέφει η ίδια η Εφορεία Αρχαιοτήτων που το αναστήλωσε, σας συνάντησαν και σας εξέθεσαν το ζήτημα.
Επειδή όμως τρέφω ιδιαίτερη εκτίμηση και αγάπη στο πρόσωπό σας από την παλαιότερη άψογη συνεργασία μας, αποφάσισα να σας στείλω αυτήν την επιστολή διαμαρτυρόμενος για το ανοσιούργημα που επιχειρείται σχετικά με την Παλαιά Μητρόπολη της Βεροίας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι ο χώρος στον οποίο ανεγείρεται το νέο κτίσμα είναι χώρος πρασίνου, ο οποίος έχει απαλλοτριωθεί. Επικαλείσθε την ύπαρξη νόμου, ο οποίος επιτρέπει την ανέγερση. Γνωρίζετε όμως, κυρία Υπουργέ, ότι οι νόμοι είναι έργα ανθρώπων, οι οποίοι, εκτός του ότι μπορούν να ανακληθούν και να αλλάξουν, έχουν και άλλες συνέπειες, όπως διαπιστώσαμε όλοι κατά τις πρόσφατες Ευρωεκλογές.
Υποστηρίχθηκε ακόμη ότι στο σημείο στο οποίο ανεγείρεται το νέο κτίσμα υπήρχε άλλο παλαιότερο πρόσκτισμα, επομένως το νέο δεν είναι παράνομο.
Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι τα μεταγενέστερα αυτά κτίσματα, που χρησιμοποιούσαν απλώς τον τοίχο της Παλαιάς Μητροπόλεως, όποια τυχόν αξία και αν είχαν, η υπέρτερη αξία της ανάδειξης ενός τόσο σημαντικού μνημείου, όπως η Παλαιά Μητρόπολη της Βεροίας, θα επέβαλε την κατεδάφισή τους.
Η κατεδάφιση προσκτισμάτων για την ανάδειξη των μνημείων είναι συνήθης πρακτική. Το γνωρίζετε, ασφαλώς. Το ίδιο, άλλωστε, γίνεται και στις περιπτώσεις των βυζαντινών τειχών, όπως π.χ. της Θεσσαλονίκης, για την ανάδειξη των οποίων κατεδαφίσθηκαν πολυάριθμα προσκτίσματα, οικίες κλπ.
Γι᾽ αυτό, άλλωστε, και τα κτίσματα αυτά στην Παλαιά Μητρόπολη της Βεροίας κατεδαφίσθηκαν με νόμο και απαλλοτριώθηκαν. Παρά ταύτα η κ. Έφορος κτίζει νέα κτίρια, τα οποία περιορίζουν σημαντικότατα τη βορειοδυτική πλευρά της Παλαιάς Μητρόπολης.
Γιατί επιχειρείται αυτό το ανοσιούργημα έναντι μιάς μοναδικής αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας βασιλικής του 11ου αιώνος, που είναι συγχρόνως ναός του Θεού;
Υπάρχει άραγε κάποιο άλλο παρόμοιο παράδειγμα μνημειώδους βασιλικής που δεν είναι περίοπτη, ώστε να αναδεικνύεται το αρχιτεκτονικό κάλλος της; Ή μήπως υπάρχει κάποιος άλλος ναός, ο οποίος να μην είναι ελεύθερος από όλες τις πλευρές;
Ποιος λόγος, λοιπόν, υπάρχει να θέλετε να υποβαθμίσετε με αυτόν τον παράλογο τρόπο ένα τόσο λαμπρό μνημείο, περιορίζοντας τη ελεύθερη θέασή του από όλες τις πλευρές και αποκλείοντας την ορατότητα από τη βορειοδυτική πλευρά. Πως είναι δυνατόν εσείς, μία τόσο έγκριτη αρχαιολόγος, να επηρεαστείτε από την τ. Έφορο Αρχαιοτήτων;
Συνεννοηθήκατε για να προσβάλετε τον ναό του Θεού; Δεν θα ήθελα να το πιστεύσω. Αλλά τότε γιατί; Δεν αντιλαμβάνεσθε ότι όποια αξία και σημασία και αν έχουν αυτά τα νέα κτίρια για την Εφορεία Αρχαιοτήτων και το Υπουργείο Πολιτισμού προσβάλλουν το μνημείο, καταπατούν και ταπεινώνουν έναν ναό του Θεού. Είναι προσβολή, είναι αμαρτία, είναι απρέπεια και έναντι του μνημείου και έναντι του ναού του Θεού.
Τι θα λέγατε, αλήθεια, κυρία Υπουργέ, αν κάποιος επιχειρούσε να ανεγείρει, για οποιονδήποτε λόγο, ένα κτίσμα μπροστά στην πρωθυπουργική κατοικία, το οποίο θα περιόριζε την ορατότητά της; Δεν θα ζητούσατε την κατεδάφισή του οποιαδήποτε και αν ήταν η σκοπιμότητά του; Γιατί τώρα αδιαφορείτε; Είναι ο οίκος του Θεού υποδεέστερος της οικίας του πρωθυπουργού;
Γιατί δεν ακούτε τις φωνές όλων των πολιτών και των αρχών της Βεροίας, που διαμαρτύρονται για την απαξίωση του μοναδικού αυτού μνημείου; Γιατί δεν ακούτε τη φωνή του Επισκόπου και όλης της Ορθοδοξίας που διαμαρτύρονται εντονώτατα και για την προσβολή του ναού του Θεού, η οποία διασύρει τη χώρα μας σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο;
Ακούστε τη φωνή μας, κυρία Υπουργέ, για να μην προκαλέσετε τις αντιδράσεις μας.
Ζη Κύριος ο Θεός. Ας μην τον προκαλούμε με τις βλάσφημες ενέργειές μας.
Μετ᾽ εκτιμήσεως και αγάπης
† Ο Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων
